Το τανγκό των Χριστουγέννων
2015
Συγγραφέας: Γιάννης Ξανθούλης
Εκδόσεις: Διόπτρα
Ένα τανγκό για τα Χριστούγεννα γίνεται αφορμή να ανατραπεί ο «αμφίσημος» –έτσι κι αλλιώς– αισθηματικός κόσμος του Στρατοπέδου Βάτη στον Έβρο. Ένα τανγκό που ξεδιπλώνει ρυθμικά σχέσεις και απελπισίες μέσα από ξεκαρδιστικά δραματικές συγκυρίες. Καταγραφέας όλων αυτών ο Λάζαρος Λαζάρου, που γίνεται μάρτυρας ερώτων, θανάτων και εορταστικών πανικών. Έτσι, τα Χριστούγεννα του 1970 θα καταχωρηθούν στη μνήμη του σαν σκοτεινός αισθησιακός εφιάλτης, που θα τον ακολουθεί σε όλη του τη ζωή με ένα αθεράπευτα ρυθμικό τανγκό.
Το νόημα του Τανγκό
2015
Συγγραφέας: Christine Denniston
Εκδόσεις: Αλεξάνδρεια
Από τα στενοσόκακα του Μπουένος Άιρες ως την παρισινή υψηλή κοινωνία, το βιβλίο αυτό αφηγείται την εκπληκτική ιστορία του χορού που μάγεψε τον κόσμο -μια ιστορία ανάμεσα στην πολιτική και το πάθος, τη μετανάστευση και τον ερωτισμό. Το νόημα του τάνγκο δείχνει πώς γεννήθηκε αυτός ο χορός στις ιδιάζουσες συνθήκες της Αργεντινής προς το τέλος του δέκατου ένατου αιώνα, όταν ένα κύμα εισροής ευρωπαίων εργατών κι ένα περίσσευμα ανδρών πλημμύρισαν τη χώρα· πώς η Τανγκομανία κατέλαβε όλο τον κόσμο στις αρχές του εικοστού αιώνα· πώς το πραξικόπημα της δεκαετίας του '50 έπνιξε την επιρροή του τάνγκο για μια ολόκληρη γενιά· και πώς η θεατρική παράσταση Τάνγκο Αργεντίνο πυροδότησε την αναγέννησή του που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Καταξιωμένη μορφή της διεθνούς κοινότητας του τάνγκο, η Κριστίν Ντένιστον έζησε κοντά στους τελευταίους μιλονγκέρος της Χρυσής Εποχής, έμαθε απ' αυτούς τα μυστικά του τάνγκο στο Μπουένος Άιρες κι έγραψε το βιβλίο που εκείνοι δεν έγραψαν ποτέ. Σ' αυτό περιγράφει τις τεχνικές και αποκαλύπτει τα μυστικά που τους έκαναν τόσο εξαιρετικούς -μυστικά που κάθε χορευτής μπορεί να εφαρμόσει στο δικό του χορό σήμερα- δείχνοντας ότι εκείνο που έχει να μάθει κανείς δεν είναι μια απλή ακολουθία βημάτων αλλά μια ολόκληρη γλώσσα επικοινωνίας με δικό της λεξιλόγιο, γραμματική και απίστευτη εκφραστικότητα. Δείχνει έτσι γιατί το αυθεντικό τάνγκο σε ανταμείβει πολύ περισσότερο όταν καταλάβεις ότι δεν πρόκειται για ασκήσεις αεροβικής ή ακροβατικές επιδείξεις αλλά για "δυο καρδιές" που κινούνται σαν μία, με τον πιο ευχάριστο και άνετο τρόπο, κι όταν το βάλεις στην καρδιά σου σαν όχημα μυστικής επικοινωνίας και οικειότητας του ζευγαριού.
Είτε είστε αρχάριοι είτε ειδήμονες, είτε χορευτές είτε απλώς θαυμαστές, αυτό το υπέροχο βιβλίο είναι ο τέλειος παρτενέρ για να απολαύσετε μαζί του τον πιο συναρπαστικό και αγαπημένο χορό του κόσμου.
Τάνγκο ο χορός του πάθους
Tango para principiantes
2011
Συγγραφέας: Horacio Salas
Εκδόσεις: Γνώση
Τι είναι το τανγκό; Μια μουσική. Ένας χορός. Ένα τραγούδι. Ένα βλέμμα που κοιτάζει αλλιώτικα τον κόσμο. Μια φιλοσοφία. Ένα συναίσθημα. Μια συγκίνηση. Η μυθική διάσταση του καθημερινού. Η νοσταλγία. Η εγκατάλειψη. Ο χωρισμός των ερωτευμένων. Ο καημός για έναν έρωτα που χάθηκε. Οι άνθρωποι που αδιαφορούν για τον πόνο του άλλου. Η ποίηση των συνοικιών. Η ιερότητα της φιλίας. Η κοινωνική ιστορία του Ρίο δε λα Πλάτα. Τα ζευγάρια που ριγούν χορεύοντας. Η μουσική που ξυπνάει αναμνήσεις. Η ταύτιση με τις ιστορίες των άλλων. Όλα αυτά, και άλλα πολλά, είναι το τανγκό. Το αργεντίνικο βέβαια.
Τι είναι το τανγκό; Πώς γεννήθηκε και πώς εξελίχθηκε. Το Τανγκό για Αρχάριους παρακολουθεί μ’ έναν συνθετικό και αισθαντικό τρόπο την ιστορία μιας μουσικής που ξεπήδησε απ’ τις φτωχογειτονιές του Ρίο δε λα Πλάτα, για να γίνει το βασικό «στοιχείο ταυτότητας» του Αργεντινού και να κατακτήσει αμέσως έπειτα την Ευρώπη και τον κόσμο ολόκληρο.
Στις σελίδες του παρελαύνουν οι σημαντικότερες στιγμές αυτής της εξέλιξης, οι κορυφαίοι δημιουργοί του, αλλά και τα μυστικά των κορυφαίων χορευτών του.
Μεγάλοι αργεντινοί συγγραφείς όρισαν το τανγκό σαν «μια δυνατότητα χωρίς όρια», «μια μελαγχολία, που μπορείς να τη χορέψεις», αλλά πάνω απ’ όλα σαν ένα μοναδικό φαινόμενο που σφράγισε τη φυσιογνωμία μιας ολόκληρης περιοχής.
Το βέβαιο είναι πως η μουσική του Ρίο δε λα Πλάτα, υπεραιωνόβια πια, δεν έχει χάσει τίποτα από την ορμή και το σφρίγος της. Οι θρύλοι, σαν τον Κάρλος Γαρδέλ, είναι ακόμη ζωντανοί, οι παθιασμένοι στίχοι τραγουδιούνται ακόμα με την ίδια συγκίνηση στις πιο απίθανες μεριές του κόσμου, και οι νέοι, οι σημερινοί νέοι, νιώθουν πως το τανγκό είναι και δικός τους χορός.
Η Ενωτική Δύναμη του Χορευτικού Έρωτα
Die einende Kraft des tanzenden Eros
2001
Συγγραφέας: Ralf Sartori-Petra Steidl
Εκδόσεις: Κονιδάρης
Όλοι λένε ότι το τανγκό είναι κάτι παραπάνω από ένας απλός χορός. Είναι, δηλαδή, μια φιλοσοφία. Όμως, μέχρι σήμερα, κανείς δεν είχε την υπομονή να προσεγγίσει, μέσω της γραφής, αυτή τη φιλοσοφία.
Ξεκινώντας από το Παρίσι και το Βερολίνο, το τανγκό γνώρισε στην Ευρώπη μια αναγέννηση με το όνομα «Tango Argentino» (αργεντίνικο τανγκό). Επειδή όμως αυτή η ετικέτα υπονοεί κυρίως τη συνεισφορά της Ουρουγουάης και ειδικότερα του Μοντεβιδέο στην ιστορία της γέννησης και της εξέλιξης αυτού του χορευτικού φαινομένου, στο εξής θα το αναφέρουμε απλά ως τανγκό. Θα αποδείξουμε αναλυτικά ότι αυτός ο χορός, που αποτελεί το κεντρικό θέμα του βιβλίου μας, δεν έχει καμιά ομοιότητα-πέρα από το όνομα-με τον ομώνυμο χορό που ανήκει στους κλασικούς διεθνείς χορούς.Το τανγκό που περιγράφουμε εμείς, εμφανίζεται στα καυτά χωνευτήρια της περιοχής του Rio de la Plata όπου ζούσαν μετανάστες, και πιο συγκεκριμένα στα arrabales (προάστια) του Μπουένος Άιρες, στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Όπως δείχνει η αλματώδης εξάπλωσή του, είναι ένας διεθνής χορός που δεν υπέκυψε όμως ποτέ σε κάποιους κανόνες. Αυτός είναι ο λόγος που το τανγκό δεν υπάρχει έτσι απλά, αλλά παραμένει ακόμα ένας χορός ζωντανός και επίκαιρος. Οι αρχές στις οποίες βασίζεται είναι διαχρονικές και διεθνείς. Είναι η χορευτική ιστορία του έρωτα με τις διάφορες αποχρώσεις του, που επαναλαμβάνεται αιώνια μεν αλλά πάντα ποικιλότροπα και με νεωτερισμούς. Αντικατοπτρίζει τη στιγμιαία πραγματικότητα της συμπεριφοράς μας απέναντι στον ερωτικό μας σύντροφο. Όμως, για να μπορέσει να εξελιχθεί, απαιτεί από εμάς να φτιάξουμε την ιδανική μορφή του έρωτα και να την εκδηλώσουμε μέσα από την τεχνική μας στο χορό.
Τα θέματα αυτού του βιβλίου στρέφονται γύρω από την ουσία αυτού του χορού, τα δύο πρόσωπα και την πολική του υπόσταση. Αυτά αποτελούν τρόπους έκφρασης του χορού μας και ακόμα την επιθυμία μας να εξετάσουμε αντικειμενικά αυτό που αντιλαμβανόμαστε υποκειμενικά, γνωρίζοντας καλά ότι αυτό μπορεί να παραμείνει μόνο μια προσπάθεια. Δεν έχουμε σκοπό να επιβάλουμε κάποια απόλυτη αλήθεια. Κάτι τέτοιο εξάλλου θα ήταν παράλογο σε έναν τόσο εξατομικευμένο και πολύπλευρο χορό. Η περιγραφή και η εμβάθυνση στην τεχνική του χορού στο πρώτο μέρος του βιβλίου και στο συμπληρωματικό κομμάτι στις τελευταίες σελίδες, είναι καθαρά υποκειμενικές και επιβεβαιώνονται αποκλειστικά μέσα από την εμπειρία που έχω σαν χορευτής του τανγκό και σαν δάσκαλος. Κάθε ερμηνεία που προκύπτει από από την ανάλυση, προέρχεται άμεσα από την εντελώς προσωπική μου εμπειρία και είναι επηρεασμένη τόσο από φίλους και μαθητές, όσο και από τις προσωπικές μου εκτιμήσεις.
Η περιγραφή ενός χορού σε μια πνευματική-μεταφυσική διάσταση, όπως ταιριάζει στο τανγκό, δεν μπορεί να αρκεστεί σε επιστημονικά κριτήρια. Παρόλα αυτά θα ήμασταν ευχαριστημένοι αν καταφέρναμε να διατηρήσουμε ζωντανό το ενδιαφέρον μέσα από την ατέλειωτη ανάλυση του φαινομένου τανγκό και το φιλοσοφικό του περιεχόμενο. Δεν θα θέλαμε να ασχοληθούμε λεπτομερειακά με την αρχή της ιστορίας, αφού υπάρχει ήδη σε αρκετά βιβλία. Περισσότερα γύρω από αυτή, στις λογοτεχνικές παραπομπές, στο τέλος του βιβλίου. Εμείς θέλουμε να στρέψουμε την προσοχή μας κυρίως στην επανεμφάνιση του τανγκό από καθαρά ευρωπαϊκή άποψη. Και αυτό επιδιώκουμε να κάνουμε σε τούτο το βιβλίο.
Στο παράρτημα υπάρχει μια σύντομη περιγραφή των λέπτομερειών της μηχανικής του χορού. Αυτή αποτελεί τη βάση για τα επόμενα κεφάλαια, που ασχολούνται και αυτά με τις υψηλές αρχές και το περιεχόμενο του τανγκό, φωτίζοντας παράλληλα τη ψυχολογική-θεραπευτική διάσταση. Εδώ θα τολμήσουμε να χτίσουμε μια γέφυρα μεταξύ του έρωτα και του τανγκό, σε σχέση με την παρατήρηση των φιλοσοφικών του όψεων, τη δύναμή του στην ερωτική έλξη αλλά και τη σημασία του σαν μορφή τέχνης, κάνοντας μια τολμηρή απόπειρα να αναφερθούμε στο θέμα του έρωτα. Το δεύτερο μέρος του βιβλίου ασχολείται με τις διαδεδομένες θέσεις και στρέφει το βλέμμα του αποκλειστικά στο θέμα του έρωτα. Όταν σε αυτό το βιβλίο χρησιμοποιούμε τον όρο χορευτής για τον αρσενικό τύπο, το κάνουμε για να απλοποιήσουμε τα πράγματα, παρ’ όλο που πρόκειται και για τα δύο φύλα. Σας διαβεβαιώνουμε ότι δεν το κάναμε με σκοπό να παραβλέψουμε τις χορεύτριες. Όπως θα διαπιστώσουν οι αναγνώστριες αυτού του βιβλίου, οι γυναίκες χορεύτριες βρίσκονται πολύ συχνά στο κέντρο των παρατηρήσεων και του ενδιαφέροντος.
Όταν στο βιβλίο αυτό χαρακτηρίζουμε ορισμένες ιδιότητες ως τυπικά αρσενικές ή τυπικά θηλυκές, δεν σημαίνει ότι προβάλλουμε τη ιδέα ότι ο άνδρας ή η γυναίκα έχουν αποκλειστικά ανδρικές ή γυναικείες αρχές, στις οποίες υπακούουν και ανταποκρίνονται. Η έννοια του αρσενικού και του θηλυκού έχει αρχετυπικό χαρακτήρα και εμφανίζεται σε όλες τις εποχές και σε διαφορετικούς πολιτισμούς. Βάσει αυτών πιστεύουμε ότι κάθε άνθρωπος διαθέτει σε διαφορετικό βαθμό αρσενικά και θηλυκά στοιχεία. Και μέσα στο πλαίσιο μιας ουσιαστικής ολοκλήρωσης, η καλλιέργεια των αρετών του άνδρα προκαλεί, αλλά ταυτόχρονα προκαλείται, από την στιγμή που θα εμβαθύνει στις γυναικείες ικανότητες. Και οι δύο πλευρές πάντως είναι απαραίτητες για την ολοκλήρωση της ύπαρξης ενός ανθρώπου.
Σε προσωπικό επίπεδο το τανγκό απαιτεί από τον άνδρα, πέρα από τις τυπικά ανδρικές ιδιότητες-όπως είναι η αποφασιστικότητα και η ετοιμότητα καθοδήγησης-ένα υψηλό αίσθημα ευαισθησίας, προσφοράς και αφοσίωσης και από τη γυναίκα την ανδρική ικανότητα στην τυπολογία της στάσης και της κίνησης, καθώς και το στοιχείο της πειθαρχίας. Η εκμάθηση του τανγκό απαιτεί και από τους δύο τόσο τη διαφοροποίηση των ανδρικών χαρακτηριστικών στοιχείων, όσο και των γυναικείων, την αφοσίωση σε αυτό που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή και την ένταξη στη συγκεκριμένη κατάσταση. Ο ένας μαθαίνει από τον άλλο και οι δύο αναπτύσσουν τις ανδρικές και γυναικείες πλευρές του εαυτού τους, που θα τους οδηγήσουνε σε μια εσωτερική ένωση. Αλλά και εξωτερικά, το τανγκό απαιτεί στο επίπεδο του ζευγαριού-όσο αφορά την έλξη ανάμεσα στους δυο-τον μέγιστο βαθμό πολικότητας του ανδρικού και του γυναικείου στοιχείου από δύο διαφορετικά άτομα, τον άνδρα και τη γυναίκα. Σε εσωτερικό επίπεδο, το τανγκό προωθεί την ένωση του άνδρα με τη γυναίκα και μάλιστα βάσει της μέγιστης εξωτερικής διαφοροποίησης. Σε επίπεδο ζευγαριού, ο άνδρας είναι εκείνος που προβάλλεται ως ιδιαίτερα αρσενική μορφή και η γυναίκα ως ιδιαίτερα θηλυκή. Εκείνος εμφανίζεται ενεργητικός, καθοδηγητικός. Εκείνη εμφανίζεται παθητική, παραδομένη. Όμως κάτω από την επιφάνεια, για να μπορέσει να την καθοδηγήσει, εκείνος εμπνέεται από τη δική της αφοσίωση. Με αυτό τον τρόπο η δική της δεκτικότητα και η «παθητική στάση» μετατρέπεται σε ενεργητική.
Η επανεμφάνιση του τανγκό στη Ευρώπη συνδυάζεται με ένα συγκεκριμένο στάδιο της κοινωνικής εξέλιξης των δύο φύλων. Την εποχή πριν από τη χειραφέτηση των γυναικών, οι άνδρες, οι γυναίκες αναγκάστηκαν-μέσα από την κοινωνικοποίηση και την κοινωνική πίεση-να αποποιηθούν τους ειδικούς ρόλους που έπαιζαν μέχρι τότε ανάλογα με το φύλο τους. Έτσι δημιουργήθηκε μια χαρακτηριστική πολικότητα των δύο φύλων. Αυτή η πολικότητα προέκυψε ασυνείδητα, επιβεβλημένη από εξωτερικούς παράγοντες. Οι άνθρωποι είχαν ανάγκη ο ένας τη συμπληρωματική παρουσία του άλλου, περισσότερο απ’ ό,τι τώρα, αφού τόσο ο άνδρας όσο και η γυναίκα ήταν αναγκασμένοι να περιοριστούν σε έναν πόλο. Η έλξη ήταν μεγάλη και η συνεύρεση συναντούσε εμπόδια, τα οποία έκαναν την έλξη ακόμα πιο δυνατή.
Όμως μέσα από τη φυλετική διαφοροποίηση των δύο ρόλων, ο άνδρας και η γυναίκα δεν ήταν σε θέση να συμπληρώσουν ο ένας τις κινήσεις του άλλου. Οι φραγμοί που είχε επιβάλει η κοινωνία ανάμεσα στα δύο φύλλα ήταν πολύ δυνατοί. Έτσι η έλξη, όταν κατάφερναν να υπερνικήσουν τα εξωτερικά εμπόδια, κατέληγε συχνά σε πόλεμο των δύο φύλων, γεγονός που έκανε το αίσθημα της συντροφικότητας, ανάμεσα στον άνδρα και τη γυναίκα, να είναι ακόμη πιο δύσκολο. Οι φεμινίστριες δεν δέχονταν πλέον τους κανόνες των παλιών ρόλων και απέρριπταν τα πρότυπά τους. Η ανασφάλεια που γεννήθηκε μέσα απ’ αυτό, οδήγησε αρχικά στην κατάργηση της πολικότητας. Πολλοί συνειδητοποιημένοι άνδρες προσπαθούσαν να αποκτήσουν γυναικείες ιδιότητες και αρνούνταν μέσα τους τις ανδρικές. Στην προσπάθειά τους να χειραφετηθούν, πολλές γυναίκες υιοθετούσαν ανδρικές ιδιότητες προσπαθώντας έτσι να απελευθερωθούν από τη θηλυκότητά τους, καθώς αυτή αντιπροσώπευε το στοιχείο εκείνο που τις έκανε να νιώθουν πληγωμένες, καταπιεσμένες και ταπεινωμένες. Ο αγώνας των δύο φύλων πέρασε σε δεύτερο πλάνο. Μέσα από την άρνηση του «αρσενικού» προτύπου από τους άνδρες και του «θηλυκού» από τις γυναίκες, το πάθος και η έλξη έχασαν τη δύναμή τους.
Κοινωνία και Ψυχική Υγεία. Έτσι φτάσαμε σ’ ένα σημείο, που συχνά κάνει πολλούς ανθρώπους να καταλαβαίνουν ότι η σοφία δεν είναι το κλειδί. Στην εποχή μας το ερωτικό κάλεσμα θα έπρεπε να στηρίζεται στην προσπάθεια να αναπτυχθούν τα βασικά χαρακτηριστικά του φύλου μας με σκοπό να κατανοήσουμε τις κινήσεις του συντρόφου μας, έτσι ώστε να υπάρχει φιλία ανάμεσά μας και όχι να προκαλούμε τον πόλεμο ανάμεσα στα φύλα. Ακόμα, θα πρέπει να συμφιλιωθούμε με το δικό μας πόλο, να τον αξιολογήσουμε εκ νέου και μάλιστα από τη θετική του πλευρά.
Πριν από τη γυναικεία χειραφέτηση, οι άνδρες και οι γυναίκες καταπίεζαν μέσα τους τις αντίθετες αρχές. Μετά την αλλαγή, ο καθένας άρχισε να πολεμάει τις δικές του αρχές. Η δική μας άποψη και θέση είναι: όταν ο άνδρας καταφέρει να νιώσει και πάλι τον ανδρισμό του και η γυναίκα τη θηλυκότητά της, με την προϋπόθεση να δείξουν σεβασμό και να αναπτύξουν τις ετερόφυλες ιδιότητές τους, τότε δύο πράγματα μπορούν να συμβούν, μια έντονη έλξη κι ένας γόνιμος διάλογος. Και τότε μόνο θα μπορέσουν να καταργηθούν οι πόλοι μεταξύ του άνδρα και της γυναίκας, όπως και ο πόλεμος των δύο φύλων. Στο μέλλον οι άνδρες και οι γυναίκες θα είναι σε θέση να αισθάνονται τον ανδρισμό και τη θηλυκότητα τους, τόσο σε προσωπικό όσο και σε συντροφικό επίπεδο, μέσα από την κοινή μέγιστη δυνατή απελευθέρωση των αρσενικών και θηλυκών αρχών. Και ακριβώς σε αυτό το σημείο κάνει την εμφάνισή του το τανγκό. Γιατί το τανγκό δεν έχει τίποτα κοινό με αυτό που φανταζόμαστε σαν ένα λατινοαμερικάνικο χορό. Είναι ένας λεπτός διάλογος ανάμεσα στον άνδρα και τη γυναίκα, που απαιτεί και από τους δύο αυτοσυγκέντρωση αλλά και διείσδυση στο είναι του άλλου.
Το τανγκό δεν είναι κάποιο άθλημα, αλλά ένα εκλεπτυσμένο παιχνίδι με κανόνες που απαιτεί συνεργασία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο αγώνας έχει το μερίδιο του στη σκηνοθεσία. Σε κάθε περίπτωση τα τανγκό μπορεί να μας φέρει κοντά σε αυτή την ουτοπία, σαν ένα εργαλείο που ανοίγει το δρόμο για την ολοκλήρωση του εσωτερικού μας κόσμου. Μας αρέσει να γινόμαστε και πάλι άνδρας ή γυναίκα. Αυτός είναι κατά τη γνώμη μας και ένας από τους λόγους της ολοένα μεγαλύτερης εξάπλωσης του τανγκό. Εκτός αυτού, με την τεχνική του χορού αυτού, ο έρωτας εκφράζεται στο ζενίθ του και εξιδανικεύεται. Είναι η τεχνική που συμβολίζει αυτή την κίνηση. Οι άνθρωποι αισθάνονται λιγότερο ή περισσότερο συνειδητά τη δυναμική του. Αν σε αυτό το σχήμα μιλάμε μόνο για άνδρα και γυναίκα, αυτό δεν σημαίνει ότι αγνοούμε ή περιφρονούμε την ομοφυλοφιλία. Σε αυτό το σχήμα μπορούν να υπάρξουν και ομοφυλόφιλα ζευγάρια, από τη στιγμή που θα εντάξουν στη σχέση τους το ρόλο του άνδρα και της γυναίκας.
Το τανγκό όμως μπορεί να γίνει απειλή για μας τους ίδιους, γιατί κρύβει μέσα του μια ακαταμάχητη μαγεία. Και αυτή η μαγεία δεν είναι απλά ωφέλιμη για τη θετική δυναμική της εξέλιξης. Μεθάει, ζαλίζει και γίνεται ένας κόσμος ιδεατός και φανταστικός. Το τανγκό ξετρελαίνει. Και αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που δεν θα έπρεπε να μας κάνει να θαμπωθούμε από τον λαμπερό του κόσμο, αλλά να κατευθύνουμε την ευαισθησία μας και να εκτιμήσουμε τις δυνάμεις που απαιτούνται από εμάς και για εμάς, προς την ουσία, που είναι η λάμψη της καρδιάς μας. Το τανγκό είναι ένα παιχνίδι που δοκιμάζει τις αντοχές μας, ένα παιχνίδι με διαφορετικές δυνάμεις. Είναι εκλεπτυσμένο και μας διδάσκει τη λεπτότητα στη συμπεριφορά μας. Μπορεί να μεταμορφωθεί σε όργανο αποπλάνησης, που τελικά έχει τη δύναμη να μας τσακίσει. Τροφοδοτεί το εγώ μας. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οφείλουμε να είμαστε συνειδητοποιημένοι και ότι δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να βάλουμε πάνω από την αγάπη το παιχνίδι του ναρκισσισμού.